Φυσικά (Χημεία)

Από τις πιο ενδιαφέρουσες ενότητες του μαθήματος των Φυσικών ήταν η ενότητα της Χημείας: "Οξέα-Βάσεις-Άλατα"...

ΦΥΣΙΚΑ (ΟΞΕΑ-ΒΑΣΕΙΣ-ΑΛΑΤΑ)

Τα οξέα, οι βάσεις και τα άλατα είναι τρεις σημαντικές κατηγορίες χημικών ενώσεων πολύ γνωστές και οικείες, αφού τις χρησιμοποιούμε καθημερινά στη ζωή μας... Για παράδειγμα, το ξίδι περιέχει οξύ, η μαγειρική σόδα είναι βάση και το μαγειρική αλάτι είναι άλας!
Για να διαπιστώσουμε αν μια ουσία είναι (ή περιέχει) βάση ή οξύ χρησιμοποιούμε ορισμένες ουσίες που λέγονται δείκτες. Οι δείκτες αλλάζουν χρώμα (διαφορετικό σε κάθε περίπτωση) όταν τους ανακατέψουμε με ουσίες που περιέχουν μια βάση ή ένα οξύ...

Τα απαραίτητα υλικά για τα πειράματα (δείκτες, οξέα, βάσεις) έτοιμα...

Οξέα
Το χαρακτηριστικό των οξέων είναι η όξινη (ξινή) γεύση τους και ότι αντιδρούν με τις βάσεις.
Οξύ υπάρχει στο ξίδι (οξικό οξύ), στο λεμόνι και τα περισσότερα φρούτα (κιτρικό οξύ), στα μυρμήγκια και την τσουκνίδα (μυρμηκικό οξύ)...
Πολύ γνωστά και διαδεδομένα οξέα είναι:
το ανθρακικό οξύ (H₂CO₃), που χρησιμοποιείται στα αναψυκτικά
το υδροχλωρικό οξύ (HCl), που χρησιμοποιείται ως καθαριστικό (wc κυρίως)
το νιτρικό οξύ (HNO₃), το γνωστό καθαριστικό "άκουα φόρτε"
το θειικό οξύ (H₂SO₄), το επίσης γνωστό ως "βιτριόλι"

Βάσεις
Οι βάσεις είναι χημικές ενώσεις που αντιδρούν με τα οξέα. Υπάρχουν στις οδοντόκρεμες, στα καθαριστικά για τα λίπη (στην κουζίνα), στα αντίδοτα για τα τσιμπήματα της μέλισσας...
Πολύ γνωστές και διαδεδομένες βάσεις είναι:
η αμμωνία (NH₃), που χρησιμοποιείται για τα τσιμπήματα της μέλισσας
το ανθρακικό νάτριο (Na₂CO₃), η γνωστή μαγειρική σόδα

Άλατα
Όταν ανακατέψουμε ένα οξύ με μια βάση, προκαλείται μια χημική αντίδραση που ονομάζεται εξουδετέρωση. Κατά την εξουδετέρωση παράγονται νέες χημικές ουσίες που ονομάζονται άλατα.

Εξουδετέρωση:    ΒΑΣΗ  +  ΟΞΥ  →  ΑΛΑΣ  +  νερό (H₂O)

Πολύ γνωστά και διαδεδομένα άλατα είναι:
το χλωριούχο νάτριο (NaCl), το γνωστό μαγειρικό αλάτι
το ανθρακικό ασβέστιο (CaCO₃), που υπάρχει στα μάρμαρα, την κιμωλία, το τσόφλι αβγών

Τα πειράματα σε εξέλιξη...

Η όξινη βροχή
Στις περιοχές που υπάρχει έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση δημιουργούνται με το νερό της βροχής ισχυρά οξέα και πέφτοντας στο έδαφος προκαλούν μεγάλες καταστροφές στη φύση (δάση, καλλιέργειες, ζώα), στα κτίρια (μάρμαρα κυρίως), επιβαρύνοντας και την υγεία των ανθρώπων...
- Αν ενωθεί το διοξείδιο του άνθρακα που υπάρχει στη μολυσμένη ατμόσφαιρα με το νερό της βροχής, προκύπτει το ανθρακικό οξύ που είναι ένα ασθενές οξύ.

CO₂ + H₂O → H₂CO₃

- Αν στην ατμόσφαιρα υπάρχει διοξείδιο του θείου και ενωθεί με το οξυγόνο του ατμοσφαιρικού αέρα και το νερό της βροχής, προκύπτει το θειικό οξύ που είναι πολύ ισχυρό.

SO₂ + 1/2 O₂ + H₂O → H₂SO₄

- Αν στην ατμόσφαιρα υπάρχει διοξείδιο του αζώτου και ενωθεί με το οξυγόνο και το νερό της βροχής, προκύπτει το νιτρικό οξύ που είναι επίσης πολύ ισχυρό.

2 NO₂ + 1/2 O₂ + H₂O → 2 HNO₃

[ΣΗΜΕΙΩΣΗ: οι συντελεστές (οι αριθμοί μπροστά από τις χημικές ενώσεις ή τα χημικά στοιχεία) μπαίνουν για την ισορροπία της χημικής αντίδρασης, για να έχουμε ίδιο αριθμό ατόμων κάθε χημικού στοιχείου και στα δύο μέρη (το 1 δεν το βάζουμε).]

(πηγή: You Tube)